Teknoloji akıl almaz bir hızla kabuk değiştiriyor. Bu hıza ayak uyduracak ve teknolojik gücü doğru yönetecek bir topluma doğru dönüşmek gerekiyor. Bu çerçevede, son dönemde konuşulan “5.0 Endüstri” kavramının merkezinde teknolojiden çok insan var.
Almanya’nın ortaya attığı ve uygulamaya geçtiği insansız teknoloji devrimi “4.0 Endüstri” den hemen sonra, Japonya tarafından 2017 yılının son çeyreğinde ileri sürülen insan dostu teknoloji merkezli “5.0 Toplum” yaklaşımı konuşulmaya başlandı. Avcı Toplum, Tarım Toplumu, Endüstriyel Toplum, Bilgi Toplumu ve nihayet Akıllı Toplum (Toplum 5.0) yolda…
5.0 Endüstri medeniyetin eşiğinden içeri girdi. 4.0 Endüstri Devriminin topluma etkileri konuşuladursun, 5.0 Endüstri Devrimi ve Toplum Felsefesi ortaya konuldu. 2017 Bilişim Fuarı CeBIT 2017’de, Japonya Başbakanı Shinzo Abe, 5.0 felsefesini tanıtarak tarihi bir açıklama yaptı: “Teknoloji toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanmalı.” dedi.
Çağımız insanının yapay zekâ ile güçlü bir ilişkisi var. Sanayi sektöründen sosyal hayatımıza kadar teknoloji ile çevrelenmiş durumdayız. Makineler ve robotlar pek çok alanda işlerimizi kolaylaştırırken, düşünce şeklimizi ve iletişim tarzlarımızı dönüştürüyor. Bu dönüşümün yararları ve zararları bilim dünyasında özellikle de toplum bilimciler tarafından araştırılmaya başlandı. Bu hıza ayak uyduracak bilinçli toplumlar üretilmeli kanısına varıldı.
Endüstri 4.0’ın merkezinde sadece makineler ve robotlar tarafından gerçekleştirilecek insansız üretim var. Bu insanoğlunu işini kolaylaştıran, üretimi hızlandıran ve kusursuzlaştıran bir süreç olmakla birlikte, insanın atıl kalması sorununu da berberinde getiriyor. Basitçe soru şu “İnsan çalışmazsa ne yapacak ve nasıl para kazanacak?”
Delice gelişen teknoloji ile birlikte, 10 yıl arayla devrim niteliğinde gelişmelerle çağ atlayan Endüstri Devrimleri’nin sonuncusu Endüstri 4.0’ın ortaya atılışı ve uygulamaya konuşunun üzerinden 10 yıl bile geçmeden “5.0 Endüstri ve Toplum” ileri sürüldü.
Artık teknolojideki gelişmeler sabit bir hızda ilerlemiyor aksine yüksek ivme kazandı.
Bunu daha iyi anlayabilmek için endüstri devrimlerinin kronolojisine bakmamız yeterli:
- Endüstri 1.0:Su ve buhar gücünün keşfi ve ilk makineler. (1780’ler)
- Endüstri 2.0:Elektriğin keşfi ve seri üretim. (1880’ler)
- Endüstri 3.0: Dijital, elektronik cihazlar ve bilişim. (1980’ler)
- Endüstri 4.0:Siber- fiziksel sistemlerin devreye girişi. (2010’lar)
- Endüstri 5.0:Toplum için insansız teknolojiler. (2017…)
Toplum 5.0 yani “teknolojik gücü doğru yönetecek akıllı toplum felsefesi” endüstrinin ve algoritmaların giderek otonomlaşması sonucunda, mavi yaka özellikle de beyaz yakaların işsiz kalma riski artarken “insana faydalı teknolojiler” vaadinde bulunuyor ve bu devrimi resmen başlatan Japonya dünyaya “Korkmayın!” mesajı veriyor.
2017’de Dünyanın en kapsamlı teknoloji fuarlarından olan ve Almanya’da düzenlenen CeBIT’e şahsen katılan Japonya Başbakanı Shinzo Abe, “Teknoloji toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanmalı.” dedi. Japon Ekonomik Organizasyonlar Federasyonu Keidanren’in hazırladığı 26 sayfalık çalışma Toplum 5.0 felsefesine ışık tutacak nitelikte.
Japonya da Toplum 5.0 felsefesi aşağıdaki gibi bazı hedeflerin uygulanmasını öne sürüyor:
- Yaşlanan dünya nüfusuna karşı çözümler geliştirmek
- Sanal dünya ile gerçek dünyanın beraber işler hale getirilmesi
- Nesnelerin internetinden toplumun çıkarları gözetilerek faydalanılması
- Çevre kirliliği ve doğal afetler için çözüm yolları üretilmesi
Öte yandan, bunun dünya çağında toplumsal bir dönüşüm olduğunu düşünürsek, elbette belli başlı engellerle karşılaşılacağını da söylemek gerek. Japonya Ekonomi Organizasyonu Keidanren Toplum 5.0’ın geliştirilebilmesi için yıkılması gereken 5 önemli bariyeri şöyle tanımlıyor:
- Hukuksal sistemdeki engeller
- Nesnelerin dijitalleşmesindeki bilimsel boşluklar
- Kalifiye personel eksikliği
- Sosyo- politik önyargılar
- Toplumsal direnç
Keidanren, bu bariyerin yıkılması ve Toplum 5.0’ın yoluna devam edebilmesi için toplumların işbirliği içerisinde olması gerektiğinin altını çiziyor. Japonya mobil sektörün desteklenmesinden mesleki eğitimlere ve bu konuyla ilgili yeni bölümler eklenmesine kadar birçok alana planlamalar yapıyor.
Japonya, devrimin kıvılcımını ateşledi ve planlamalarını yaptı. Teknoloji alanında Japonya dünyaya güçlü bir şekilde imzasını atacak.
Kaynak: http://webrazzi.com/2017/05/14/toplum-5-0/