Kahramanmaraş, Çağlayancerit İlçesi’ne Tescilli Tür: “Çağlayancerit Cevizi”
Kahramanmaraş iline bağlı Çağlayancerit İlçesi’nde yetişen ve 2012 yılında resmen ‘coğrafi işaret’ kabul edilerek korunması için Çağlayancerit Ziraat Odası’na tescillenen bir ceviz türü var: “Çağlayancerit Cevizi”
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:
Çağlayancerit Cevizi, Kahramanmaraş ilinin Çağlayancerit ilçesinin yerli çeşidi olup; dolgun gövdeli, ekstra irilikte, açık sarı iç renginde, yumuşak yapılı ve kolay kırılarak içi tüm olarak çıkarılabilen, antraknoza ve iç kurduna dayanıklı cevizdir.
Erkek ve dişi çiçek oluşum zamanları birbirine yakın olduğundan meyve verimi yüksektir. Çiçeklenme nisan-mayıs aylarında gerçekleşmektedir. Çağlayancerit Cevizinde ilk yapraklanma mart ortasından nisan başına kadardır. Yaprak dökümü kasım ve aralık ayında gerçekleşmektedir.
Rakım: 1.100 – 1.500
Verim: (kuru kabuklu meyve olarak) 60 – 65 kg/ağaç
Yan dal verimi (%): 70 – 80
Meyve ağırlığı (g): 15 – 16 g
İç oranı (%): 53 – 54 (8 – 9 g)
İç rengi: açık sarı (beyaz)
Kabuk kalınlığı (mm): 1.00 – 1.10 mm
Çiçeklenme özelliği: Yarı homogamy olup protogynydir.
Hasat tarihi: 10 Eylül – 01 Ekim
Yetiştirilme olarak tavsiye edilen rakım aralığı: 750 -1500 m
Boyu: 10 – 12 yaşında 8 – 10 m uzunluğa ulaşmaktadır. Taç yayvan gelişmektedir ve taç çevresi 15–20 m olabilmektedir.
Bitkisel özellikleri: Kazık kök oluşumu görülür. Taban suyuna dikkat edilmelidir. Su tutan killi topraklarda ve aşırı kireçli topraklarda gelişimi düşüktür. Gövde kuvvetli gelişir, dallar yayvan bir taç yapısına sahiptir. Yan dal verimi %70- 80’dir.
Çağlayancerit Cevizi her yıl düzenli meyve verir. 7 yaşında meyve verimine başlamakta, 10-12 yaşında ekonomik olgunluğa erişmekte ve ortalama 1500 – 2000 adet ceviz vermektedir.
Üretim Metodu: Çağlayancerit ilçesi, merkez, belge ve köyleri ile coğrafi konum itibari ile ceviz yetiştiriciliğine uygun iklim şartlarına sahiptir. Taban suyu seviyesi 2,5 – 3 metreden yukarı olmayan, fazla su tutmayan, gevşek alüvyonlu toprak yapısı ile ceviz kökleri derine uzadıklarından rutubetli, derin ve yumuşak toprak yapısı ile Çağlayancerit cevizinin gelişimine çok uygundur.
İlçede tohumdan yetişmiş ağaç sayısının çok fazla olması, cevizin kalite ve verim olarak üstün özelliklere sahip olmasını sağlamaktadır. Tamamen doğal ortamlarda hiçbir zirai ilaç ve suni gübre kullanılmadan yetiştirilmektedir.
Cevizler adi olarak 10X10 m dikim aralığında toprağa dikilmekte ve daha sonra yerinde aşılanmaktadır. Rakım oranına bağlı olarak Çağlayancerit İlçesi’nde aşı tutma oranı % 95’tir.
Çağlayancerit cevizinde, Kahramanmaraş ili Çağlayancerit ilçesinin coğrafi koşulları, iklimi, rakımı ve sulama suyu özellikleri nedeniyle diğer ceviz türlerinde görülen hastalıklar bulunmamaktadır, antraknoza ve iç kurduna mukavemeti çok yüksektir. Nemli bölgelerde yetiştirilememektedir ve 1000 – 1500 m rakımlı yerlerde ceviz içi kararmamaktadır.
Kaynak: https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/175.pdf