Korona Virüs Hastalığı 2019 (COVID-19) nedeniyle, 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 6 Mayıs 2020 tarihi itibarıyle Dünya’da 3.802.466 onaylanmış vakadan 1.286.433 iyileşen varken, virüs nedeniyle 263.096 hasta hayatını kaybetmiştir.
Bağışıklık mekanizması düşük ya da akciğer, böbrek, karaciğer hastalığı olanlar, Kanser Hastaları, Astim, Koah, Hipertansiyon, Şeker gibi kronik hastalık taşıyan hastalar birincil risk grubundadır. 60 yaş üstü kişiler özellikle dikkatli olmalıdır. Kritik hastalarda acil tedaviye ihtiyaç vardır.
Şimdiki odak, antiviraller ve aşılar dahil olmak üzere yeni terapötiklerin (tedavi edicilerin) geliştirilmesi olmuştur. İlaç için araştırmalar devam etmektedir.
COVID-19’UN YAYGIN BELİRTİLERİ
Korona Virüsü 2’nin (SARS- CoV- 2) neden olduğu, şiddetli akut solunum yolu sendromuna sebep olan bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır.
İlk olarak 2019 yılında Çin’in Hubeie eyaletinin Wuhan şehrinde keşfedilmiş hastalık, keşfinden bu yana dünya çapında yayılarak 2019-20 koronavirüs pandemisine yol açmıştır.
Hastalıkta görülen yaygın semptomlar arasında;
-Ateş,
-Öksürük,
-Nefes darlığı yer almaktadır.
Daha az yaygın görülen belirtileri;
-Kas ağrıları,
-Balgam üretimi ve boğaz ağrısı,
-İshal gibi gastrointestinal belirtiler rapor edilmiştir.
Bazı çalışmalarda virüsün merkezi sinir sistemini de tuttuğu, koku duyusu kaybı ve solunum güçlüğü belirtilerinin bu sebepten ileri geldiği gösterilmiştir.
Vakaların çoğu hafif semptomlara sahip olsa da bazı hastalarda şiddetli zatürre ve çoklu organ yetmezliği meydana gelebilir.
CovId-19’dan Korunma Yolları Nelerdir?
•Mümkün olduğu kadar yurtdışına yolculuk yapılmaması önerilmektedir.
•El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
•Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
•Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı).
•Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık temizlenmelidir.
•Hastaların yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla temas en aza indirilmelidir.
•Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağız tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmeli, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içi kullanılmalıdır.
•Mümkünse kalabalık yerlere girilmemeli, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burun kapatılmalı, tıbbi maske kullanılmalıdır.
•Çiğ veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçınılmalıdır. İyi pişmiş yiyecekler tercih edilmelidir.
•Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınılmalıdır.
•Seyahat sonrası 14 gün içinde herhangi bir solunum yolu semptomu olursa maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi verilmelidir.
-Kas ağrıları,
-Balgam üretimi ve boğaz ağrısı,
-İshal gibi gastrointestinal belirtiler rapor edilmiştir.
Bazı çalışmalarda virüsün merkezi sinir sistemini de tuttuğu, koku duyusu kaybı ve solunum güçlüğü belirtilerinin bu sebepten ileri geldiği gösterilmiştir.
Vakaların çoğu hafif semptomlara sahip olsa da bazı hastalarda şiddetli zatürre ve çoklu organ yetmezliği meydana gelebilir.
Herkes Maske Takmalı. Neden?
Çünkü, hastalık az veya hiç semptomun görülmeyeceği, nezle gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına benzer şekilde düşük şiddetle geçebilir.
TESPİT: Hafif veya semptomsuz geçen COVID-19 vakalarının vaka olarak tespit edilmemesi veya kaydedilmemesi ölüm oranlarının gerçek değerinden daha yüksek çıkmasına neden olabilir.
Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
Covid-19 Pandemisi sürecinde ulusal ve uluslararası gelişmeleri değerlendiren açık kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmış bir derlemedir.