La Recolte Du Monde Dergisi’nin 12. Sayısı’nda Lisanslı Depoculuk alanında önemli bir boşluğu dolduran ve kısa zamanda Edirne’den Konya’ ya, Diyarbakır’ dan Mardin, Erzurum, Gaziantep, Kilis, Çorum, Trabzon ve Türkiye geneline yayılan bir hizmet ağı oluşturan Mustafa Tekçe ile bir röportaj gerçekleştirdik.
2016 yılında Gaziantep merkezli olarak kurulan MTKC Danışmanlık firmasının kurucusu olan Tekçe, Lisanslı Depoculuğu, Türk tarımını geleceğe sağlam ve emin adımlarla taşıyacak en önemli sistem olarak değerlendiriyor.
Güçlü bir ticari geçmişe ve beşeri bağlara sahip olan Tekçe’nin danışmanlığında yol alacakların karlı çıkacağı, gibi bir öngörüde bulunmak, yanlış olmaz. MTKC Danışmanlık Genel Müdürü Sayın Mustafa Tekçe ile röportajımız başlıyor.
Mustafa Bey, MTKC Danışmanlık ilgili sizden bilgi alabilir miyiz?
MTKC Danışmanlık Firmamız ve Ekibimiz; Türkiye’nin lisanslı depoculuk alanındaki tesislere ait projelendirme, inşaat, proses, finansman, kurulması ve işletilmesi aşaması gibi tüm süreçlerin içerisinde bulunmuş en yetkin ve tecrübeli bir ekibe sahip bir firmadır. Bu aşamaların hemen hepsinin bizzat içerisinde bulunmamız ve fiili olarak uygulamış olmamız bizim önemli özelliğimizdir. Dolayısı ile Türkiye’nin her yönüyle en tecrübeli lisanslı depoculuk ekibiyiz. Amacımız; Lisanslı Depoculuk alanındaki 6 yıllık, bizzat tüm süreçlerde oluşan tecrübe ve birikimimizi bu işi yapmak isteyen firma ve kuruluşlara en hızlı, en ekonomik ve en verimli sistemin kurulması, işletilmesi konusunda maliyet ve zaman tasarrufu sağlayıp en doğru çözümleri uygulamalarına yardımcı olmaktır.
Sizden Lisanslı Depoculuk Sistemi hakkında daha ayrıntılı bilgi alabilir miyiz?
Lisanslı Depoculuk Sistemi; Türkiye’de 2005 yılında Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu ile devreye girmiştir. Bu kanunun amacı;Tarım ürünleri ticaretini kolaylaştırmak, depolanması için yaygın bir sistem oluşturmak, ürün sahiplerinin mallarının emniyetini sağlamak ve kalitesini korumak, ürünlerin sınıf ve derecelerinin yetkili sınıflandırıcılar tarafından saptanmasını sağlamak, tarım ürünleri lisanslı depo işleticilerinin kişiler arasında ayrım yapmaksızın tarım ürünlerini kabul etmelerini temin etmek, ürünlerin mülkiyetini temsil eden ve finansmanını, satışını ve teslimini sağlayan ürün senedi çıkartmak ve standartları belirlenmiş tarım ürünlerinin ticaretini geliştirmek üzere, tarım ürünleri lisanslı depoculuk sisteminin kuruluş, işleyiş ve denetimine ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.
Bu konu ile ilgili olarak; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Tarım Bakanlığı, TMO, TOBB, Ekonomi Bakanlığı ve Hükümet Yetkilileri adeta seferber olmuş durumdalar. Dolayı ile tarımsal ürünlerde bütün yollar Lisanslı Depoculuğa çıkmaktadır. Bu durum artarak devam edecektir.
Peki lisanslı depoculuk sistemi hayata geçirerek amaçlanan asıl olarak nedir?
Size anlaşılır olmasını kolaylaştırmak için bu sistem ile sağlanacak faydaları şöyle sıralayabilirim: Lisanslı depoculuk sistemi ile;
1- Tarım ürünlerinin hasat dönemindeki fiyat düşüşlerinin önlenmesi
2- Ürün sahiplerinin lisanslı depoya koyduğu ürünler karşılığında almış oldukları ürün senetlerini bankalara vererek uygun kredi ve finansman sağlaması
3- Tarım ürünleri ticaretinin herkesçe kabul gören TSE standartları belirlenmiş ürünler üzerinden yapılması, kaliteli üretimin teşvik edilmesi, güvenli bir piyasanın oluşturulması,
4- Tarım ürünleri ticareti elektronik ürün senedi vasıtası ile yapıldığından dolayı ticaretin kayıt altına alınması
5- Üretimde ve fiyatlandırmada kurum müdahalelerinin asgariye indirilmesi, bu alana yönelik yapılan yüksek harcamalardan önemli tasarruf sağlanması, serbest piyasa ve fiyat oluşumunu bozan müdahalelerden uzaklaşılması,
6- Tarım ürünleri üreticileri açısından kolay pazarlanabilen, iyi muhafaza edilen ve nakliye masrafları en aza indirilmiş bir sistemle istikrarlı ve daha yüksek bir gelir seviyesi elde edilmesi,
7- Yatırımcılar için dövize, altına, hisse senedine, faize ve benzerlerine alternatif yeni bir yatırım aracı sağlanması,
8- Ürün ticareti ile uğraşan tacir ve sanayicilerimizce, kalitesi bilimsel kriterlere göre belirlenmiş ve fiyat istikrarı sağlanmış ürünlerin kolayca temini,
9- Tarım ürünlerinin, fizikî mal ve numune gösterilmesine ve teslimine gerek olmaksızın ürün senetleri veya elektronik ürün senetleri aracılığıyla ticaretinin yapılması,
10- Standardı belirlenmiş ürün ve lisanslı depo sistemiyle tarım ürünlerinde vadeli işlem ve opsiyon piyasalarına geçilmesi,
11- Ürün depolanması, bankacılık ve sigorta sektörü açısından yeni iş alanlarının oluşturulması hedeflenmiştir.
Bu kanun ile yatırımcıya ve ürün ticareti yapanlara ne gibi faydalar sağlamaktadır?
Öncelikle, yatırımcılara sağladığı faydalardan bahsetmek istiyorum: Kurulacak lisanslı depo işletmelerine cari faiz oranları üzerinden yatırım dönemleri için Ziraat Bankası % 75, işletme döneminde % 50 faiz indirimli olarak 10.000.000 TL’ye kadar kredi kullanma imkanı vermektedir.
Ayrıca, yatırım yeri neresi olursa olsun kurulacak lisanslı depo işletmelerine 5. bölge bölgesel desteklerinden yararlanma imkanı (KDV Muafiyeti, Gümrük Muafiyeti, Vergi Muafiyeti % 40, 7 yıl SGK işveren primi muafiyeti, 5 puan faiz desteği,), ürün Ticareti yapanlardan kira ve dolum-boşaltım ücret geliri, Ürün Ticareti Yapanlara Sağladığı Faydalar, elektronik ürün senedi aracılığı ile satış yapan üreticilere % 2 zirai stopaj vergi muafiyeti, elektronik ürün senetlerinin el değiştirmesinden dolayı doğan kazançlara gelir vergisi ve kurumlar vergisi muafiyeti, Elektronik ürün senedi ile alım esnasında doğan % 1 KDV muafiyeti, gümrük ve Ticaret Bakanlığının onaylanacak olan kira ücretlerinin %50 si oranında kira desteği, Elektronik ürün senedi bankalara teminat olarak gösterilmesi halinde Ziraat bankasının ELÜS bedelinin azami % 70 ine kadar ve azami 9 ay vadeli olarak kredi kullanması ve bu kredilere % 50 oranında indirim uygulanması gibi faydalar söz konusudur.
Şuan Türkiye’de faaliyet gösteren kaç lisanslı depo bulunmaktadır?
Türkiye’de şuana kadar 84 adet lisanslı depoculuk şirketi kurulmuş olup bunlardan 26 adedi lisans alıp faaliyet yapmakta olup kalan şirketler lisans alma aşamasındadır. Yeni şirketler sürekli olarak kurulmaya devam etmektedir.
Lisanslı Depoculuk Yapmak İçin Hangi Şartlar Gerekli ve süreç nasıl başlıyor. Kısaca Bilgi verebilir misiniz?
-Lisanslı depoculuk yapmak için Gümrük ve Ticaret bakanlığının iznine tabi bir A.Ş kurulması, tesisin lisanslı depoculuk tebliğinde belirtilen kriterler dahilinde yapılması, yetkili sınıflandırıcı lisanslı almış bir laboratuvar ile anlaşma yapılması, elektronik ürün senedi platformu olan bir borsa ile elektronik ürün senedi alım-satımına ilişkin sözleşme imzalanması, ürün senetlerinin sistem üzerinden oluşmasını sağlayan MKK adı verilen Merkezi Kayıt kuruluşuna Kayıt olunması, tesis ve emtia sigorta poliçeleri yapılması, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına Faaliyet izni için başvuru yapılıp faaliyet izni alınması, Toplam depolama kapasitesinin bedelinin % 15′ i oranında Tazmin Fonuna teminat verilmesi, Lisans belgesi alınması Lisanslı Depo Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanmış ücret tarifesine istinaden ürün kabulüne başlıyor.
Ürün sahipleri ürünlerini lisanslı depoya getiriyor. TSE standartlarında yetkili sınıflandırıcı laboratuvarı tarafından analiz ediliyor. Ürünün sınıfı belirleniyor. Akabinde ürün depoya sevk ediliyor. Ürün senedi düzenleniyor.
Ürün sahipleri Gümrük ve Ticaret Bakanlığının yetkilendirmiş borsalar aracılığı ile alım-satım yapabilmektedir.
Alım-satım işlemi borsa tarafından tescil edildikten sonra MKK da oluşan veriler kriterinde TAKASBANK tarafından hesaplar arası transfer gerçekleşmektedir.